In beweging naar het nieuwe jaar

Dit jaar leert ons dat niets vanzelfsprekend is. Er zijn patronen zichtbaar geworden. Net als de vraag aan ons als individu en als maatschappij wat we los kunnen laten. Wat dient ons niet meer en waar willen we juist aandacht aan geven? Wij staan er op de valreep van het jaar graag bij stil.

Want de maatschappij verandert. Zoals Jan Rotmans het zo mooi verwoordt: ‘Het is geen tijdperk van verandering, het is een verandering van tijdperk’. Dit zien we ook in de zorg. Alles is in beweging. We beseffen dat het anders moet en kan: de mens meer centraal. Met niet de ziekte, maar kwaliteit van leven als focuspunt.

Hoe zou het zijn als we starten bij een gezonde samenleving die de (veer)kracht heeft om met uitdagingen van het leven om te gaan? Dit is het perspectief van positieve gezondheid op gemeenschapsniveau, waar vertrouwen de gemeenschappelijke basis vormt. Als individu hebben we veerkracht, maar als gemeenschap hebben we die in overtreffende trap. Een samenkracht. Dat is voor ons Gezond Samen Leven.

Mindset Gezond Samen Leven

Vanuit Lijn1 maken we mensen en hun collectieven bewust op en bewegen vanuit Gezond Samen Leven. Hiermee staan we voor de transformatie van de mindset, waarbij de kracht en mogelijkheden (‘voorbij’ de ziekte) van de gemeenschap het vertrekpunt zijn. Vanuit dit startpunt jagen we het vliegwiel aan op weg naar gelijkwaardige co-creatie tussen professionals en bewoners.

Afgelopen jaar hebben we hier vanuit Lijn1 onze bijdrage aan geleverd, ieder op zijn of haar eigen manier. Daar staan we op de valreep van het oude en nieuwe jaar graag even bij stil én blikken vooruit. Want al meteen in januari nodigen we je uit om mee te denken tijdens ons online event Gezondheid is van ons Allemaal.

Debby de Jongste, directeur Lijn1: De weg naar Rome
‘Hoewel ik graag in het hier en nu leef, vind ik het aan het eind van het jaar altijd leuk om even in de achteruitkijkspiegel te kijken. Om me juist op basis daarvan weer bewust te zijn van waar we nu staan om van daaruit weer vol enthousiasme stappen te zetten.

2020 was voor ons allemaal een bijzonder jaar! Waar Corona op veel privé- en werksituaties een belangrijke stempel drukte, zou ik het vooral typeren als een dynamisch jaar. Een jaar waarin zich allerlei mogelijkheden voordeden die ‘voorbij de beperking’ gingen.

Want waar we elkaar niet live kunnen zien, gaan we over op videobellen. Waar we onze verjaardagen niet in grote groepen kunnen vieren, doen we dat in etappes waardoor je ook nog eens meer van elkaar kunt genieten. De horeca maakt een doorstart in de vorm van ophaalservice. Het theater bezoeken we vanuit onze luie stoel. En het thuiswerken blijkt ook nog eens vele voordelen te hebben.

Maar natuurlijk is er niets mooiers dan het echte contact met elkaar. Velen van jullie hebben het werk in de praktijk weer zo snel mogelijk hervat. Maar hoe zorgen we nou dat we met name onze gemeenschappelijke veerkracht en eigen flexibiliteit meer waarderen? En hoe behouden we onze creativiteit om telkens weer voorbij de beperking te bewegen? Of die nou van buiten komt zoals bij Corona of in de vorm van een belemmerende overtuiging.

Op vele fronten ervaren en realiseren we ons dat er meer wegen zijn die naar Rome leiden. Nu zit Rome even niet in de planning, maar ik kijk er wel naar uit om samen met jullie in het nieuwe jaar stappen vooruit te zetten. En samen te werken aan een Gezonde en Gelukkige Haagse regio om vanuit vertrouwen met elkaar vorm te geven aan de toekomst.

Ik wens jullie, ook namens al mijn collega’s van Lijn1, hele fijne feestdagen met tijd voor bezinning, maar vooral ook veel gezelligheid. En hopelijk tot snel weer ziens in het nieuwe jaar.’

Kim Schoenmaker, secretaresse (en expert digitaal verbinden) Lijn1: Verwondering en wilskracht
‘Ik heb me vooral verwonderd over hoe snel mensen in staat zijn om met nieuwe innoverende ideeën te komen en ze ook uit te voeren. Het gevoel van ‘samen kunnen wij het maken’, zonder daarin te kijken naar opleiding, status of macht. Maar gewoon naar wilskracht. Aanpassen als de nood hoog is, gaat dus vrij makkelijk en snel, maar het vasthouden is een grote uitdaging.

Lijn1 heeft het afgelopen jaar vooral gekeken naar wat er is, en hoe je daar optimaal gebruik van kunt maken. Bijeenkomsten, verbinden door te ontmoeten vielen weg en dat moest anders. Online het gevoel van echte verbondenheid creëren was een uitdaging die ik met beide handen heb aangegrepen. Nu, bijna negen maanden verder, blijf ik me ontwikkelen en leren om dat nieuwe gevoel vast te houden, om mensen zich te laten verbazen over de mogelijkheden van digitaal ontmoeten.

Dit jaar is voor mij een jaar met veel nieuwe inzichten, nieuwe gewoontes en een heel nieuw gevoel van wat verbondenheid is. Niets in vanzelfsprekend en toeval bestaat niet. 2021 wordt voor mij een jaar waarin ik zal dromen, durven en doen.’

Patricia Scheepers, adviseur Lijn1: Nieuwe inspiratie en energie
‘Voor mij persoonlijk is dit jaar een mooi proces geweest dat ik alleen de kar ben gaan trekken in Leidschendam. Ik ben inmiddels zes jaar adviseur bij Lijn1, maar was tot de zomer meestal samen met een collega actief in een wijk. Inmiddels heb ik met wijkmanager Anke Temmink een mooie samenwerking opgebouwd, van waaruit we echt stappen vooruit kunnen maken. We hebben ons allebei laten inspireren door transitiekunde, tijdens een door Lijn1 opgezet webinar met hoogleraar Derk Loorbach.

Al deze nieuwe inspiratie heeft geleid tot een energieke sfeer, van waaruit we stappen kunnen zetten. Concreet heeft zich dat geuit in het nieuw leven inblazen van het Gelukkig Oud in Leidschendam-netwerk, nu GOLD 2.0, een waardevol collectief waar de fut een beetje uit was. We hebben net de aftrap gehad van de eerste bijeenkomst uit een serie van drie, waarin we komende maanden een gezamenlijke stip op de horizon willen zetten. Tijdens de aftrap zijn veel mooie dromen over Leidschendam in 2040 naar voren gekomen, in 2021 gaan we onderzoeken wat er nu nodig is om daar te komen met elkaar.’

James van Weeren, adviseur Lijn1: Het onzichtbare zichtbaar maken
‘Mijn belangrijkste proces is het verkrijgen van het inzicht dat er parallel aan elkaar al zoveel initiatieven en processen lopen, zonder dat daar onderling zicht op en verbinding tussen is. We zijn ons er lang niet altijd bewust van wat er allemaal al gebeurt. En waarvan uit dat gebeurt. Ook in 2021 zet ik me in om in de mindset het onzichtbare zichtbaar te maken en verbindingen te leggen en te optimaliseren.

Want alleen vanuit die mindset – dus vanuit wat er al is en vanuit kracht –  kunnen we met elkaar bewegen en passende impact creëren. Daarbij zie ik Lijn1 binnen de wijken en samenwerkingsverbanden als de motor die het vliegwiel aanjaagt.’

Daphne Metaal, adviseur Lijn1: Reflecteren op een ‘bewogen’ jaar
‘Op deze eerste masterclass-dag word je uitgedaagd na te denken, te voelen en te ervaren welke rol jij hebt in de transitie. Want die heb je!’

‘Met deze magische woorden zou de Masterclass ‘Innoveren voor Mensenzorg in 2020’ gaan starten. Een leergang waarin deelnemers aan de slag zouden gaan met belangrijke vraagstukken: Waar sta en ga jij voor? Hoe beweeg jij binnen de transitie in de zorg? Hoe komen we van IK (individualistisch tekort) naar CO (collectieve overvloed)? En hoe ziet samen creëren er dan uit?

En toen kwam Corona…En vroeg dit ‘nieuwe normaal’ (wat helemaal niet normaal is!) van ons allen een enorm aanpassingsvermogen, flexibiliteit, veerkracht en reflecterend vermogen. Ook van ons.  Want we zaten nu thuis en de masterclass lag op de plank. Onze visie was hierbij helpend en richtinggevend. Denken vanuit mogelijkheden in plaats van wat er niet meer kon, vanuit krachten in plaats van beperkingen en vanuit samenkracht in plaats van eigen belang, zorgde voor een nieuwe vorm voor ons werk.

De eerste maanden hebben we vooral digitale (stedelijke) bijeenkomsten georganiseerd om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. Al snel volgden de wijken, waar we de lopende processen digitaal zijn blijven begeleiden. Van altijd fysiek samenkomen naar het organiseren van blended bijeenkomsten, we hebben veel geleerd de afgelopen maanden!

Erg inspirerend, voor ons en samenwerkingspartners, waren de bijeenkomsten met DRIFT, het Rotterdamse onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt met transities. Al in 2016 sprak Jan Rotmans, hoogleraar Transitiekunde, de woorden: ‘De zorg is ziek’! We bewegen naar een nieuwe samenleving waarin principes als mensgericht, vertrouwen en samenredzaam de belangrijkste leidende principes zullen worden. Inmiddels is op allerlei plekken (pijnlijk) zichtbaar dat deze principes ook de grootste opgaves zijn. Maar daarnaast is er veel vertrouwen en energie om die transitie vorm te geven. Er gebeurt al veel moois, lees daar meer over in dit artikel.’

Jenny van Velzen, adviseur Lijn1: Loslaten en bewegen vanuit mijn eigen kracht
‘Ik ben relatief nieuw binnen Lijn1 en mijn grootste proces was de integratie binnen de organisatie. Lijn1 is een plek is waar ruimte is om te onderzoeken. Dat geeft mij veel vrijheid om zelf invulling te ven aan mijn adviseurschap. Ik moest bepaalde manieren, van hoe ik misschien gewend was te werken, loslaten. Maar het bevalt mij goed om te kunnen bewegen op een manier die dicht bij mij staat. Dus dat neem ik zeker mee in 2021.

We hebben net de aftrap gehad van het GOLD 2.0-netwerk, waar we hebben geprobeerd dit vraagstuk zo breed mogelijk te benaderen. Dus niet alleen vanuit de zorg, maar ook vanuit onderwijs, ondernemers en de gemeente. Hier zullen we in 2021 verdere stappen in zetten, zodat alle stemmen worden gehoord.’

Geeta Ramsaransing, adviseur Lijn1: Samenkracht op het netvlies
‘Mijn bijdrage zit vooral op het gebied van de samenkracht van burgers en professionals. Want ook inwoners spelen een grote rol bij versterking van de vitaliteit van de wijk. Ieders bijdrage is daarbij belangrijk. Ik zou daarom willen inspireren op het gebied van die samenkracht. In 2020 is dit thema alvast goed op het netvlies komen te staan. Daar bouw ik in 2021 graag op door.’